Op ontdekkingstocht: zo weet je dat de lente eraankomt

Heb jij ook weer zo’n zin in de lente? De lente begint eigenlijk pas eind maart (in 2022 op 20 maart), maar je kunt de eerste tekenen van de lente al eerder zien, horen en voelen en misschien ook al ruiken. De natuur maakt zich op voor een nieuw seizoen, en hoe! De lente staat voor nieuwe geuren, kleuren, meer zonlicht en een nieuw begin.


Geef je ogen de kost met bloembollen
Kun je de lente als eerste zien, horen, ruiken, voelen of proeven? Het ligt er maar net aan, bijvoorbeeld hoe warm het is aan het eind van de winter of hoeveel het regent, maar één ding is zeker: de lente geeft je een hoop plezier voor het oog. Ook al ligt er misschien nog sneeuw, de eerste bollen kunnen al uitkomen. Het sneeuwklokje en de krokus volgen elkaar snel op, waarna later in de lente andere bollen en knollen volgen. Wie vindt het eerste sneeuwklokje dit jaar? Het sneeuwklokje heeft groen blad met witte bloemen, maar de krokus kan allerlei kleuren hebben, zoals geel, paars of blauw. Wil je erop uit met kinderen op zoek naar bollen die uitkomen? Neem dan eens de NatuurWijs natuuropdracht ‘Uit je bol’ mee.


Knappe knoppen herkennen
Daarnaast kun je zien dat bomen zich al klaarmaken voor een zee van groen blad. Op een zonnige lentedag verschijnen als bij toverslag frisse jonge blaadjes aan de kale takken van bomen. Die blaadjes ontstaan niet spontaan, de bomen hebben ze in de winter al gemaakt. De jonge blaadjes zitten in de winter veilig verstopt in beschermende knoppen. Elk soort boom heeft een eigen soort knoppen. De knoppen van een eik lijken op varkenspootjes, een paardenkastanje heeft grote kleverige knoppen, de katjes van een wilg zijn zacht en harig, een beuk heeft lange slanke puntige knoppen en de inktzwarte
knoppen van een es lijken op een kroontjespen.


Vroegbloeiers
In de lente komen ook de bijen weer uit hun warme schuilplaatsen. Ze gaan de natuur dan weer een handje helpen door stuifmeel met hun poten en vacht van bloem tot bloem te verspreiden. Maar ook nu al bloeien planten met stuifmeel. De zogenaamde windbestuivende planten, zoals de hazelaar, bloeien al vroeg. Je herkent ze aan de gele ‘katjes’ die geel stuifmeel afgeven om de vrouwelijke bloemen van deze vroegbloeier te bestuiven. Hierdoor ontstaan in het najaar hazelnoten.


Voel het voorjaar
Geef terwijl je buiten rondloopt eens wat extra aandacht aan de verandering van het gevoel buiten: de temperatuur van de lucht, de wind die zachter wordt, de zon die warmer op de huid schijnt. De grond of aarde is nu nog vrij koud, maar warmt zich langzaam op voor het nieuwe seizoen. In de aarde wordt nu de laag humus, die de herfstbladeren hebben gevormd, opgenomen waardoor deze verdwijnt. De voedzame substantie wordt door de aarde opgenomen en voed allerlei gewassen. De humuslaag heeft in de winter gezorgd voor een warm laagje over de aarde. Dit zorgt ervoor dat planten niet doodvriezen. De aarde blijft een beetje warmer. Woel eens met je hand door de aarde, hoe voelt het nu? De humus heeft ook gezorgd voor een veilige schuilplaats voor insecten zoals het lieveheersbeestje. Zie je ze alweer tevoorschijn komen?


Wakker worden!
Doordat het weer warmer wordt, en daardoor ook weer meer voedsel te vinden is, komen veel dieren weer tevoorschijn, zoals de kikker, worm en de eekhoorn. Ook trekvogels keren langzaam maar zeker terug, zoals de zwaluw, ooievaar, nachtegaal en de koekoek. Welke dieren kunnen jullie spotten?

Hoor de vogels fluiten
Vogels zoals de merel kun je bovendien volop horen zingen. De mannetjes roepen de vrouwtjes om zich voort te planten. Als je goed luistert dan hoor je altijd twee vogels zingen of roepen: eerst het mannetje, dan het vrouwtje. Ook kun je ze zien zoeken, ze zijn op zoek naar nestplaatsen om in het voorjaar hun
eieren uit te broeden. Plaatsen waar je dit veel ziet is in de buurt van gebouwen en daken (vogels zoals de huismus bouwen hun nesten onder andere onder dakpannen), rondom heggen (merels bijvoorbeeld bouwen hun nesten in dichte klimop of heggen zoals de ligusterhaag) en natuurlijk in de bomen (dat zijn vaak grotere vogels zoals de duif, ekster en gaai).

Wist je dat vogels niet alleen fluiten om het andere geslacht te interesseren? Ze doen het ook om hun territorium af te bakenen of hun nest de bewaken. Let maar eens op als je ergens loopt waar veel kool- of pimpelmezen zitten, ze beginnen massaal geluid te maken als je langsloopt: ze beschermen hun
territorium en waarschuwen elkaar voor het ‘gevaar’. Er zijn tegenwoordig diverse apps die je helpen met het herkennen van vogels aan de hand van hun gefluit, bijvoorbeeld de app BirdNET.

Wist je dat je ook aan het eind van de winter en begin van de lente vogels nog kunt bijvoeren? Zo kunnen ze zich goed voeden voor het paar- en broedseizoen.


Samen op ontdekking in de natuur
Er valt nog zoveel meer te ontdekken wanneer je buiten op pad bent, of je nu in de stad bent, op het platteland of in het bos. Overal valt wat te beleven en wordt de natuur langzaam weer wakker na de winterrust. Wat kun je ontdekken van de lente bij jou in de omgeving?

Op ontdekking samen met een NatuurWijzer die je alles laat beleven en die je ook kan vertellen over wat je ziet, hoort en voelt? Dat kan tijdens een NatuurWijs natuurdag onder leiding van een professionele NatuurWijzer.